هادی خانیکی استاد دانشگاه – بزرگی دکتر معتمدنژاد و نوع زیست علمی اخلاقی و اجتماعی او به اندازه‌ای بود که در زمان حیات او هم به چشم آید استاد نمونه کشور شد، نشان درجه اول علمی ایران را دریافت کرد، آیین شکوهمند نکوداشت خویش را در دانشگاه دید و حتی در آستانه برگزاری نشست علمی بررسی آرا و اندیشه‌هایش از سوی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در ۲۳ آذر همان سال به دیار دیگر شتافت.

پنجشنبه ۱۴ آذر ماه سال ۱۳۹۲ دکتر کاظم معتمدنژاد پدر علم ارتباطات ایران چشم از جهان فرو بست و روز شنبه ۱۶ آذر از محل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی که مکان قدیمی دانشکده ارتباطات نیز بوده بر دوش دوستان و همکاران و دانشجویانش با احترام تشییع شد و در قطعه نام آوران گورستان بهشت زهرا آرام گرفت.

آن روز برایش نوشتم نام پدر در شایستگی همان کسی است که فروتنانه فرزانگی کرد و تا زمانی که توانست از پا ننشست و امروز در هشتمین سالمرگش همچنان وظیفه می دانم که از او و برای او چیزی بنویسم.

بزرگی دکتر معتمدنژاد و نوع زیست علمی اخلاقی و اجتماعی او به اندازه‌ای بود که در زمان حیات او هم به چشم آید استاد نمونه کشور شد، نشان درجه اول علمی ایران را دریافت کرد، آیین شکوهمند نکوداشت خویش را در دانشگاه دید و حتی در آستانه برگزاری نشست علمی بررسی آرا و اندیشه‌هایش از سوی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات در ۲۳ آذر همان سال به دیار دیگر شتافت.

با این همه با مرگ او زندگی دوم او آغاز گردید و حداقل هر سال در حوالی ۱۶ آذر دوست داشتیم که به نکوداشت آن بپردازیم. سرمایه دانش، بینش و روش معتمدنژاد در دانشگاه و در گستره ارتباطات تا آنجا رسیده بود که به این حوزه اعتبار دهد و افتخار بخشد و هم این یعنی خلق سرمایه نمادین برای دانش ارتباطات در ایران و هر سال مرگ فرصتی بود برای بازخوانی این سرمایه و میراث در دانشکده ارتباطات از زاویه‌های مختلف.

داشته‌های علمی دکتر معتمدنژاد اندک نیست اما بزرگتر از آن تمایل و توان او به نوفهمی و نوآوری در جهان ارتباطات بود. از آموختن و دانستن هیچ گاه نمی آسود و به همین اعتبار سرمایه آموزشی و پژوهشی او نیز قابلیت گسترش‌پذیری، نقد و بازآفرینی دارد.

امسال نخستین سالی است که دست درازی ویروس کرونا به همه عرصه‌های حیات اجتماعی و فردی، دانشگاه و دانشجویانش را از ادامه این سنت پسندیده نکوداشت محروم کرده است.

۱۶ آذر فرا رسیده است؛ سالگرد درگذشت دکتر معتمدنژاد و آغاز هفته پژوهش اما دانشکده خلوت از حضور، همه امکان بازخوانی میراث او را در جمع مثل هرسال ندارد اما دانشگاه خلوت و دانشکده خالی از استاد و دانشجو و منظومه وارثان و بازتولید کنندگان آن سرمایه نمادین و از همه آنها مهمتر دانشجویانی که محرومند از حضور فیزیکی در کلاسهای درس و دور مانده از روابط اجتماعی برآمده از فرهنگ رسمی و غیررسمی دانشگاهی برای زنده نگاه داشتن، میراث‌داری علمی و فرهنگی پا به دانشگاه نهاده‌اند، باید تقویت حافظه تاریخی و احساس تعلق و تبارمندی بیش از هر سال به دکتر معتمدنژاد و میراث ماندگار.

آیا آنها که به جز ویروس در فضای فیزیکی دور از هم افتاده اند می توانند امسال در فضای مجازی و هم نزدیک شوند و به آغاز زندگی سوم او بپردازند؟

برای من که به گفته نیما
«نام بعضی نفرات رزق روحم شده است
وقت هر دلتنگی سویشان دارم دست
جراتم می بخشد
روشنم می دارد»